Η οδοντική ή βακτηριακή πλάκα είναι μία μάζα μικροβίων, η οποία δημιουργείται πάνω στην επιφάνεια των δοντιών (εικόνα 1) και είναι υπεύθυνη για την πρόκληση διαφόρων ασθενειών στο στόμα, όπως η τερηδόνα και οι περιοδοντικές ασθένειες (παθήσεις).
Η οδοντική πλάκα είναι μία λευκή και μαλακή μάζα που σχηματίζεται πάνω στην επιφάνεια των δοντιών μας όταν αυτά δεν καθαρίζονται σωστά και συστηματικά. Η μάζα αυτή αποτελείται από χιλιάδες στιβάδες ζωντανών και νεκρών μικροβίων που υπάρχουν μέσα στο στόμα μας. Η εικόνα 2 δείχνει τον τρόπο με τον οποίο τα μικρόβια δημιουργούν την πλάκα πάνω στο δόντι. Αρχικά, η πλάκα αποτελείται από μερικά μικροβιακά κύτταρα (1-2). Έπειτα, με τις ώρες και τις ημέρες, τα κύτταρα αυτά κολλούν το ένα πάνω στο άλλο, πολλαπλασιάζονται και αυξάνουν τον όγκο της οδοντική πλάκας (3-4-5). Το στάδιο 1 δημιουργείται 24 ώρες μετά από ένα αποτελεσματικό βούρτσισμα. Το στάδιο 2 δημιουργείται όταν τα δόντια δεν καθαριστούν σωστά για δεύτερη συνεχή ημέρα. Εάν αυτό συνεχιστεί για πολλές ημέρες στη σειρά, τα στάδια 3-5 δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο τα μικρόβια δημιουργούν μια ολόκληρη αποικία πάνω στα δόντια μας. Η αποικία αυτή με τον καιρό αλλάζει χαρακτήρα, αφού τα μικρόβια που την αποτελούν δε μένουν τα ίδια. Η χοντρή οδοντική πλάκα φιλοξενεί αναερόβιους οργανισμούς, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τις περιοδοντικές παθήσεις.
Όταν η στοματική υγιεινή δεν είναι σωστή (σωστή στοματική υγιεινή), δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων αυτών με τον πιο πάνω τρόπο. Σκοπός τους βουρτσίσματος ΔΕΝ είναι η αφαίρεση των τροφών, αλλά η αποτελεσματική αφαίρεση της οδοντικής πλάκας, διατηρώντας τα μικρόβια λίγα και αδύναμα , όπως στο στάδιο 1. Αυτό επιτυγχάνεται όταν τα δόντια καθαρίζονται σωστά κάθε 24 ώρες.
Η οδοντική πλάκα είναι πολύ ανθεκτική και δεν καταστρέφεται με τη χρήση αντισηπτικών και αντιβιοτικών. Το μοναδικό όπλο που έχουμε ενάντια στην οδοντική πλάκα είναι η οδοντόβουρτσα, η οποία διαταράσσει τη δομή της και αποδυναμώνει τα μικρόβια αυτά. Καμία οδοντόπαστα ή στοματικό διάλυμα δεν μπορεί να την καταστρέψει.
Η οδοντική πέτρα, σε αντίθεση με την οδοντική πλάκα, είναι σκληρή, άσπρη, κίτρινη ή καφέ στο χρώμα (εικόνα 3) και δεν αποτελείται από ζωντανά μικρόβια. Συνεπώς, δεν προκαλεί άμεσα αρρώστιες.
Δημιουργείται από την ασβεστοποίηση της οδοντικής πλάκας από τα άλατα που υπάρχουν στο σάλιο μας. Η μακροχρόνια ύπαρξη μεγάλης ποσότητας οδοντικής πλάκας είναι η κύρια αιτία μετατροπής της πλάκας σε πέτρα. Η ποσότητα της πέτρας αντανακλά την ποιότητα της στοματικής υγιεινής, αφού αυτή εξαρτάται από την ποσότητα της οδοντικής πλάκας. Ταυτόχρονα, η παρουσία της πέτρας παρεμποδίζει το σωστό καθαρισμό των δοντιών. Έμμεσα λοιπόν, η οδοντική πέτρα ευθύνεται για τις διάφορες ασθένειες των ούλων.
Η πλάκα μπορεί να αφαιρεθεί από τον ασθενή στο σπίτι, μέσω του ορθού και καθημερινού βουρτσίσματος, ενώ η πέτρα χρειάζεται επαγγελματικό οδοντιατρικό καθαρισμό.
• Εάν έχεις αίμα στα ούλα, τότε σίγουρα δεν βουρτσίζεις σωστά τα δόντια σου.
• Μάθε τη σωστή τεχνική για το βούρτσισμα.
• Μάθε να χρησιμοποιείς σωστά το οδοντικό νήμα ή τα βουρτσάκια μεσοδοντίου.
• Μην βασίζεσαι στην οδοντόπαστα ή/και το στοματικό διάλυμα.
• Οι τακτικοί επαγγελματικοί καθαρισμοί είναι σημαντικοί για την υγεία των ούλων σου.